Mudanya

Mudanya'yı 1321'de Orhan Bey fethederek Osmanlı topraklarına katmış. Kasaba, Mondoros Mütarekesi'nden sonra İngiliz ve Yunan işgaline uğramış, 12 Eylül 1922'de işgalden kurtulmuştur. Kurtuluş savaşını sona erdiren 3-11 Ekim 1922 Mudanya Mütarekesi burada yapılmış. Eskiden halkın %71'ini oluşturan Rumlar, 1924 mübadelesinden sonra Yunanistan'a göçüp Neo Moudania (Yeni Mudanya) yerleşimini kurmuşlar.

  

Biz İstanbul Yenikapı'dan  hızlı feribot ile yaklaşık 75 dakikada rahat bir yolculuk ile Mudanya'ya ulaştık. Mudanya sokaklarında biraz dolaştıktan sonra Mütareke evine yöneldik. İsmet İnönü'nün heykelinin olduğu minik meydanda durup eve hayranlıkla baktık. Mütareke Evi Müzesi, 19 yüzyıl başlarında Rus asıllı tüccar Aleksandr Ganyanof tarafından ev olarak yaptırılmış. Hayri İpar tarafından alınıp onarılmış ve müze olması için bağışlanmış. İki katlı ahşap evin birinci katında mütarekenin imzalandığı salon ve İsmet İnönü'nün çalışma odası, üst katta ise İsmet İnönü ve yaverlerinin yatak odaları bulunuyor. İsmet İnönü'nün çalışma odasında, Paşanın görüşmeler sırasında antlaşma şartlarının kabul edilmediğini görünce ''gerekirse savaşırız'' diyerek yumruğunu vurup ikiye böldüğü mermer masa sergileniyor. Ayrıca o döneme ait eşyalar, belge ve fotoğraflar görülebilir.

Mudanya Mütarekesi'nde TBMM hükümetini Batı cephesi komutanı İsmet Paşa temsil etmiş (Fevzi Paşa ve Refet Paşa' da Mudanya'da bulunmuş), İngiltere'yi General Harington, Fransa'yı General Charpy ve İtalya'yı General Mombelli temsil etmiş, Yunan delegeler görüşmelere katılmayıp, Mudanya açıklarında bir İngiliz gemisinde beklemişler. 11 Ekim 1922'de Mudanya Mütarekesi imzalanmıştır. Yunan delegeler 14 Ekim'de imzalamak zorunda kalmıştır. Mudanya ve Lozan'da elde ettiklerimizde İsmet Paşa'nın sakinliği, müzakere yeteneği, taviz vermez inadının etkisi yadsınamaz.

Mudanya'dan Uludağ'a teleferikle çıkma hayalleri ile Bursa'ya doğru yola devam ettik. O da başka bir güne.